Sự chấp nhận Bitcoin và Stablecoin: Thúc đẩy sự chuyển dịch từ sự thống trị của đô la

Sự thay đổi kinh tế toàn cầu và việc sử dụng ngày càng nhiều Bitcoin và stablecoin có thể ảnh hưởng đến nỗ lực của một số quốc gia nhằm giảm sự phụ thuộc vào đô la Mỹ.

Đô la Mỹ đã lâu là đồng tiền dự trữ chính của thế giới và là lựa chọn mặc định cho thương mại toàn cầu và các giao dịch quốc tế. Tuy nhiên, sự thống trị của nó hiện đang bị xem xét kỹ lưỡng khi các thay đổi địa chính trị và kinh tế, cùng với lo ngại về việc có thể sử dụng đô la như một vũ khí, đang thúc đẩy nhiều quốc gia tìm kiếm các lựa chọn thay thế.

Mặc dù đại diện cho khoảng 25% GDP toàn cầu, đô la Mỹ kiểm soát gần 60% dự trữ ngoại hối toàn cầu, vượt xa đồng euro, đối thủ gần nhất của nó.

Sự thống trị này đang đối mặt với áp lực ngày càng tăng, một phần do việc sử dụng chiến lược các biện pháp trừng phạt kinh tế của Mỹ. Đáp lại, một số quốc gia đã khám phá các hệ thống tài chính thay thế, bao gồm cả tiền điện tử như Bitcoin, để vượt qua các hạn chế.

Ở Nga, ví dụ, nơi mà quyền truy cập vào nền tảng thanh toán SWIFT bị hạn chế do các lệnh trừng phạt, các công ty đã chuyển sang sử dụng Bitcoin và các tài sản kỹ thuật số khác cho các giao dịch xuyên biên giới. Những thay đổi quy định gần đây đã cho phép các công ty ở Nga sử dụng hợp pháp tiền điện tử trong thương mại nước ngoài.

Bitcoin, Trừng Phạt và Nỗ Lực Giảm Đô La Hóa

Kể từ khi ra đời, Bitcoin đã được các nhà ủng hộ ca ngợi như một công cụ để giảm đô la hóa, nhằm giảm sự thống trị của đô la Mỹ trong hệ thống tài chính toàn cầu. Điều này bao gồm việc chuyển dịch khỏi đô la trong các giao dịch dầu mỏ và hàng hóa, dự trữ ngoại hối, các thỏa thuận thương mại song phương và đầu tư vào các tài sản được định giá bằng đô la.

Một phân tích năm 2024 của Andrew Peel, người đứng đầu Thị trường Tài sản Kỹ thuật số của Morgan Stanley, cho rằng sự gia tăng của các loại tiền kỹ thuật số có thể vừa thách thức vừa củng cố vị trí của đô la Mỹ, có khả năng tái hình thành cảnh quan tiền tệ toàn cầu.

Mặc dù sự quan tâm ngày càng tăng đối với các tài sản kỹ thuật số, đặc biệt là stablecoin, kỳ vọng về việc giảm đô la hóa thông qua tiền điện tử dường như là quá sớm. Mặc dù Bitcoin ngày càng được xem như một tài sản dự trữ chiến lược, nhưng tính biến động và việc áp dụng hạn chế của các quốc gia như El Salvador cho thấy nó chưa phải là một lựa chọn thay thế khả thi cho đô la Mỹ.

Theo CEO của Bitcoin Depot, Brandon Mintz, để Bitcoin thực sự thách thức đô la Mỹ, nó sẽ cần sự chấp nhận rộng rãi hơn từ công chúng, khung pháp lý rõ ràng hơn và cơ sở hạ tầng mở rộng hơn. Hiện tại, Bitcoin phục vụ nhiều hơn như một công cụ phòng ngừa rủi ro và một nơi lưu trữ giá trị hơn là một sự thay thế trực tiếp cho đô la.

Sự Suy Giảm Dự Trữ Ngoại Hối Toàn Cầu của Đô La Mỹ

Sau Thế chiến II, đô la Mỹ đã là đồng tiền thống trị, tạo điều kiện cho khoảng 88% các giao dịch thương mại toàn cầu vào năm 2024. Các ngân hàng trung ương nắm giữ khoảng 58% dự trữ được phân bổ của họ bằng đô la Mỹ, nhiều hơn đáng kể so với đồng euro ở mức 20%.

Tuy nhiên, tỷ lệ dự trữ ngoại hối toàn cầu được giữ bằng đô la Mỹ đã giảm từ hơn 70% vào đầu những năm 2000 xuống dưới 60%, báo hiệu một sự suy giảm tiềm năng của sự thống trị của nó. Sự chuyển dịch này trở nên rõ ràng hơn sau tháng 2 năm 2022 khi Mỹ đóng băng 300 tỷ đô la dự trữ ngoại hối của Nga, gây ra lo ngại về việc sử dụng đô la như một vũ khí.

Một bài viết trên blog của Quỹ Tiền tệ Quốc tế năm 2024 lưu ý rằng các biện pháp trừng phạt tài chính đã dẫn đến việc các ngân hàng trung ương đa dạng hóa danh mục dự trữ của họ khỏi các đồng tiền có nguy cơ bị đóng băng, ưu tiên các tài sản như vàng ít bị ảnh hưởng bởi các biện pháp trừng phạt.

Liệu Stablecoin Thực Sự Củng Cố Đô La Hóa?

Mặc dù nỗ lực của các quốc gia BRICS+ nhằm giảm sự thống trị của đô la Mỹ, đô la vẫn mạnh mẽ, với chỉ số Đô La Mỹ tăng khoảng 8% trong năm năm qua. Trong thị trường tiền điện tử, stablecoin đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể, thường được đề xuất như các giải pháp cho các giao dịch xuyên biên giới hiệu quả. Tuy nhiên, hầu hết các stablecoin đều được neo vào đô la Mỹ.

Vốn hóa thị trường của stablecoin hiện đứng ở mức 233 tỷ đô la, với các stablecoin được neo vào đô la Mỹ như USDT của Tether chiếm ưu thế 97% trong lĩnh vực này. Sự phụ thuộc nặng nề vào các stablecoin được hỗ trợ bởi đô la Mỹ gợi ý rằng các tài sản kỹ thuật số có thể đang củng cố thay vì làm suy yếu sự thống trị của đô la.

Sự xuất hiện của các đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDCs) có thể thách thức vai trò của stablecoin bằng cách cung cấp các giải pháp thanh toán kỹ thuật số hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, các chuyên gia như Eswar Prasad từ Đại học Cornell lập luận rằng không có lựa chọn thay thế khả thi nào sẵn sàng thay thế đô la Mỹ làm đồng tiền dự trữ toàn cầu thống trị do thị trường tài chính sâu rộng và khung thể chế của nó.